Budownictwo a zanieczyszczenie powietrza

Zanieczyszczenie powietrza jest jednym z największych problemów współczesnego świata. Ma ono wiele przyczyn – spaliny z samochodów, stosowane sposoby ogrzewania czy codzienną aktywność różnych części gospodarki. Jednakże niektóre sektory mają większy wpływ na jakość powietrza – jednym z nich jest budownictwo.

Działalność budowlana niejednokrotnie prowadzi do powstania drażniących i utrzymujących się w powietrzu pyłów, które mogą podrażnić drogi oddechowe. Także produkcja materiałów budowlanych przekłada się na zanieczyszczenie – wymaga ona zużycia energii i surowców, co przyczynia się do emisji dwutlenku węgla oraz innych gazów. W Unii Europejskiej sektor budowlany odpowiada za 36% emisji gazów cieplarnianych oraz za 40% zużycia energii[1].

Europejska energetyka zmienia się, co przekłada się na jakość powietrza. Biorąc pod uwagę całą Unię Europejską, najwięcej, bo aż 36,5% energii pozyskuje się z odnawialnych źródeł[2]. Jednakże w Polsce wygląda to inaczej – w 2020 roku 44,1% energii pozyskano ze spalania węgla kamiennego, zaś 24,1% z węgla brunatnego[3]. Oprócz tego węgiel wykorzystywany jest do ogrzewania domów i mieszkań, co sprawia, że Polska ma jeden z najwyższych wskaźników zanieczyszczenia powietrza w Europie.

Kiedy powietrze jest najgorsze

Problemy z jakością powietrza nasilają się w okresie jesienno-zimowym, a jego głównym czynnikiem jest wtedy tzw. niska emisja pochodząca z pieców na paliwo stałe. Prowadzą one do powstania smogu, a także wpływają na stężenie pyłów zawieszonych PM 2.5 i PM 10 w powietrzu. Przyczyniają się również do wysokich stężeń rakotwórczego benzo(a)pirenu. Jakości powietrza nie poprawia także palenie śmieciami, które jest tanim sposobem dogrzewania mieszkań. Bolączką wielu polskich miast jest wycinka drzew – nie tylko poprawiają one wygląd okolicy, obniżają temperaturę w lecie i są siedliskiem dla wielu gatunków zwierząt, ale również wydatnie wpływają na obniżenie zanieczyszczenia powietrza.

Stacje pomiarowe mierzą również stężenia tlenku węgla, ozonu, dwutlenku siarki i dwutlenku azotu. Każda z tych substancji może doprowadzić do poważnego uszczerbku na zdrowiu lub śmierci – według danych WHO rocznie z powodu chorób spowodowanych złej jakości powietrzem umiera 4,2 miliona ludzi[4]. Jak zapewnić potrzeby mieszkańców i zadbać o powietrze? Jest to możliwe dzięki zastosowaniu przyjaznych materiałów np. drewna i niskoemisyjnych rozwiązań takich jak technologia szkieletowa-drewniana

Jak oddychać pełną piersią

Drewno wydatnie przyczynia się do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla. Zastosowanie tony drewna zamiast tony betonu w konstrukcji domu pozwala zmniejszyć ogólne emisje CO2 o dwie tony[5]. Oprócz tego drewno jest w stanie zatrzymywać w sobie CO2 nawet, gdy zostanie przerobione.

Przykładem zastosowania drewna w budownictwie jest technologia szkieletowa-drewniana. Opierająca się ona na wykonanym z drewna szkielecie, stanowiącym konstrukcję budynku. Puste przestrzenie wypełnia się dobrze izolująca wełną mineralną i zabezpiecza płytami g-k. Zastosowanie tych surowców pozwala zmniejszyć zużycie energii, a także zapewnią dobrą termoizolację, co eliminuje konieczność dogrzewania.

Na polskim rynku tę technologię stosuje firma Unihouse S.A. Moduły, z których powstają budynki konstruowane są w fabryce w Bielsku Podlaskim. Taki sposób produkcji pozwala zoptymalizować zużycie energii, a na placu budowy następuje tylko ostateczny montaż skończonych modułów i trwa on od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od stopnia skomplikowania projektu. Ponieważ budynek składany jest z gotowych elementów, możliwe jest ograniczenie ilości powstających podczas montażu pyłów. Szybszy czas budowy to również mniejsze emisje.

Zwiększenie udziału drewna w budownictwie może przełożyć się na zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza. Jest ono odnawialne, wiąże w sobie dwutlenek węgla, a także wymaga mniejszego zużycia energii niż tradycyjnie stosowane materiały budowlane, co przekłada się na mniejszy wpływ na środowisko całego sektora budowlanego. Drewniane budynki w połączeniu z rosnącymi w ich pobliżu drzewami to przepis na komfortowe mieszkanie i czyste powietrze.

 

---

[1] https://ec.europa.eu/info/news/focus-energy-efficiency-buildings-2020-feb-17_en

[2] https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Energy_statistics_-_an_overview

[3] Raport „Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2019 i 2020”, GUS.

[4] https://www.who.int/health-topics/air-pollution#tab=tab_1

[5] https://efi.int/sites/default/files/files/publication-bank/2018/efi_hurmekoski_wood_construction_2017_0.pdf