Umieszcza się je zwykle na krawędzi, występują w różnych kolorach oraz rozmiarach i są bardzo potrzebne. Obrzeża, bo o nich mowa, pełnią wiele funkcji. Pokazujemy, dlaczego są takie ważne i które z nich wybrać, aby chodnik, taras, podjazd czy deptak prezentował się efektownie.
Główną funkcją obrzeży jest „trzymanie wszystkiego w szachu”. Stabilizują one konstrukcję nawierzchni, zapobiegając rozsuwaniu się elementów na boki. Dzięki temu przez wiele lat może ona zachować swoją funkcjonalność i prezentować się nienagannie. Poza tym obrzeża rozdzielają użytecznie poszczególne strefy, np. chodnik i trawnik. Z tego też często wynika ich kolejna rola. Te, które dodatkowo wystają ponad nawierzchnię, chronią zielone przestrzenie w pobliżu strefy ruchu samochodów, gdyż w ten sposób uniemożliwiają przypadkowy najazd na rośliny. W podobnym charakterze występują na deptakach miejskich, gdzie pomagają wydzielić przestrzeń wewnątrz nawierzchni, w której są sadzone rośliny. Innym zastosowaniem obrzeży jest ochrona przed osypywaniem się ziemi ze skarpy na chodnik czy jezdnię. Mogą też być wykończeniem schodów zewnętrznych do domu czy na taras. Poza rolą konstrukcyjną i ochronną obrzeża są również elementem dekoracyjnym i wieńczącym projekt nawierzchni. Przyjrzyjmy się tym, które sprawdzą się w nowoczesnych aranżacjach. Podobnie, jak płyty czy kostki w tym stylu, muszą być one minimalistyczne w designie.
Ciekawą propozycją bordera, który niewątpliwie zwraca uwagę, jest obrzeże Modern. Jego wysokość jest standardowa, bo wynosi 28 cm, podobnie jak grubość – 6 cm. Element ten zaskakuje natomiast długością, która wynosi aż 100 cm. Dzięki temu nadaje się na krawędzie długich, prostych odcinków nawierzchni i wszędzie tam, gdzie liczą się geometryczne kształty. Dlatego wprost idealnie pasuje do nowoczesnej architektury, co podkreśla również jego gładka faktura i dwa odcienie szarości, w których jest on dostępny. Są to kolory grafitowy i szary. Występuje również w kolorze brązowym. Modern sprawdzi się w zestawieniach zarówno z płytami o minimalistycznym designie, takimi jak Polbruk Magna czy MultiComplex, ale również jako obrzeże na tarasy, chodniki czy podjazdy ułożone z płyty Extrano, która odznacza się dość ekstrawaganckim designem.
Jeśli mowa o rozwiązaniach wprowadzających odrobinę ekstrawagancji do aranżacji, to warto zwrócić uwagę na obrzeże Treo. Wysokość każdego elementu wynosi 30 cm, grubość 8, a długość 50 cm. Jest zatem o połowę krótsze niż Modern, ale jego olbrzymim atutem jest nietuzinkowy wygląd. Jeden z dwóch wariantów Treo charakteryzuje się drobnoutwardzaną fakturą, dzięki czemu wygląda on niczym sprasowane w całość mikrokawałki drobnego żwiru. Cechuje go również zauważalna porowatość. W tej wersji obrzeże jest dostępne w kolorze stalowym. Doskonale współgra ono z nowoczesnymi w designie płytami, ale też niewielkimi kostkami, takimi jak Polbruk Napoli w kolorze grafitowym i szarym o fakturze płukanej. Drugi wariant Treo jest równie ciekawy. Ma gładką fakturę i oprócz koloru stalowego, dostępny jest w odcieniu grafitu i ciepłego brązu. Kolorystyka ta ożywia nieco i pozwala wyraźnie zaakcentować krawędź ścieżki czy tarasu. Do „obramowania” z Treo będą pasować płyty zarówno w pełnym kolorze, jak i melanżu kolorystycznym. Ciekawym rozwiązaniem mógłby być na przykład taras z płyt Oland lub ułożonych w jodełkę płyt Metrik i zakończony właśnie obrzeżem Treo o gładkiej fakturze w kolorze grafitu. Oczywiście takich nieszablonowych kompozycji może być znacznie więcej.
Jeśli zależy nam na bardziej klasycznym wyglądzie borderów, warto zwrócić uwagę na dwie kolejne propozycje, które są dość ascetyczne w designie. Pierwsza z nich to Fem, czyli bardzo minimalistyczne obrzeże o wysokości 28 cm, długości 50 cm i grubości 6 cm. Charakteryzuje się ono gładką fakturą oraz delikatnymi podziałami w postaci rytmicznie ułożonych, pionowych linii. Jest ono dostępne w dwóch uniwersalnych szarościach - kolorze stalowym i grafitowym oraz w brązie. Właśnie ze względu na swój wygląd jest to doskonała propozycja do wielu różnych aranżacji. Alternatywą, również w minimalistycznym stylu, jest obrzeże Endo. Ma ono identyczną wysokość jak Fem, ale jest nieco krótsze, bo mierzy 48 cm, a przy tym odrobinę grubsze – 8 cm. Endo wygląda jak połączone w jeden element mini palisady. Jest dostępne w czterech kolorach, z czego najbardziej uniwersalne wydają się szary i grafitowy. Zdecydowanie będą one pasować do największej liczby aranżacji. Endo będzie dobrze prezentować się w sąsiedztwie takich płyt, jak melanżowe odcienie Polbruk Lamell lub MulticComplex.
Obrzeża ze względów technicznych i dekoracyjnych wymagane są w przypadku nawierzchni pełnych. W projektach aranżacji przestrzeni zewnętrznych coraz częściej wykorzystywane są jednak nawierzchnie układane metodą step by step, która polega na swobodnym ułożeniu płyt w odległości mniej więcej ludzkiego kroku od siebie. Czy w tym przypadku obrzeża też się przydadzą? Oczywiście. Mogą one wyznaczyć wymagany kształt np. ścieżki. W wytyczonym pasie należy wówczas ułożyć najlepiej duże lub wręcz wielkoformatowe płyty np. Polbruk Magna, a przestrzenie pomiędzy nimi wypełnić drobnym żwirem czy grysem w dopasowanym lub przeciwnie - kontrastowym kolorze. W ten sposób oprócz ścieżek często wyznacza się i tworzy opaski wokół domu, a nawet całe strefy relaksu.
Pamiętajmy, że obrzeża możemy wykorzystać też jako wykończenie zewnętrznych stopni schodowych z płyt betonowych lub kostek brukowych, prowadzących do domu czy na taras. Co prawda tego typu schody można wykonać z gotowych betonowych, monolitycznych stopni schodowych, ale schody z płyt czy kostki brukowej cały czas mają szeroką rzeszę zwolenników. Do wykończenia takich schodów obrzeża są po prostu niezbędne.
Jak nietrudno zauważyć, obrzeża pełnią wiele istotnych funkcji – od konstrukcyjnych aż po ozdobne. Ich odpowiednie dobranie do płyt i kostek nawierzchniowych ma istotne znaczenie dla końcowego efektu estetycznego i charakteru całej kompozycji. W sumie trudno sobie wyobrazić jakąkolwiek nawierzchnię bez zastosowania obrzeży.