• Strona główna
  • 9 czerwca – Międzynarodowy Dzień Archiwów. O czym warto wiedzieć przy projektowaniu...

9 czerwca – Międzynarodowy Dzień Archiwów. O czym warto wiedzieć przy projektowaniu posadzek żywicznych w archiwach?

8 czerwiec 2021  

Archiwa, które 9 czerwca obchodzą swoje święto, cieszą się rosnącą popularnością. Odwiedzają je nie tylko naukowcy i historycy, ale także osoby, które poszukują dokumentów na temat swoich przodków. Wraz z upływem czasu zbiory archiwów stale się powiększają. Aby je pomieścić, konieczne stają się rozbudowy istniejących budynków lub realizacje nowych obiektów, pozwalające na bardziej efektywne wykorzystanie przestrzeni i przechowywanie dokumentów w optymalnych warunkach.

Bezspoinowe posadzki żywiczne dobrze sprawdzają się w archiwach, głównie ze względu na trwałość i wytrzymałość, w tym możliwość ustawienia na nich ciężkich regałów, a także łatwe utrzymywanie w czystości. Przy projektowaniu obiektów tego typu warto starannie dobrać optymalne rozwiązanie do konkretnej inwestycji i zadbać o szczegóły. Aby ułatwić to zadanie, eksperci marki Flowcrete, podpowiadają, o czym pamiętać przy projektowaniu posadzek żywicznych w nowoczesnych archiwach.

Odporność na ścieranie odpowiednia do ruchu wózków z dokumentami
Odporność na ścieranie to jedna z tych cech posadzki, która ma największy wpływ na jej trwałość. Ścieranie jest złożonym procesem. W przypadku archiwów do zużycia materiału czy powłoki dochodzi zazwyczaj w wyniku działania ciał stałych, czyli przesuwania, uderzania i toczenia przedmiotów po powierzchni. W zależności od przewidywanych mechanizmów ścierania dobiera się metody badania. Posadzki, będące wierzchnią warstwą podłogi, są klasyfikowane w tym zakresie według normy PN-EN 13813, w której zdefiniowano trzy kategorie stosowanych badań. Może to być odporność na ścieranie wg metody Boehmego (klasy A – od słowa Abrasion), pod naciskiem toczącego się koła (klasy RWA – Rolling Wheel Abrasion) oraz wg BCA (klasy AR – Abrasion Resistance).

W przypadku posadzek żywicznych najczęściej wykonuje się badania pod naciskiem toczącego się koła oraz wg BCA, co oznacza, że w kartach produktów należy szukać klasyfikacji RWA lub AR. Ze względu na to, że podłoże w archiwach jest narażone na intensywne obciążenia związane z ruchem wózków obciążonych dokumentami, najlepiej wybierać do tych pomieszczeń posadzki, które mają najwyższe klasy, czyli, w zależności od metody badania – AR0,5 (klasa ta odpowiada maksymalnej ścieralności 50 µg) do AR1 (100 µg) lub klasa ścieralności w cm3 na poziomie RWA1.

Posadzki żywiczne w większości odpowiadają tym wymaganiom. W przypadku szczególnie dużych obciążeń mechanicznych, warto wybierać rozwiązania, które powstają na bazie żywic epoksydowych i piasku kwarcowego, a wywodzą się z przemysłu.

Wytrzymałość na ściskanie dobrana do ciężaru regałów z dokumentami
Przyjmuje się, że metr bieżący dokumentacji waży około 30–35 kg. Dodatkowe obciążenie dla podłoża stanowią regały, które ważą nawet do 400 kg. Specjalistyczna literatura archiwistyczna podaje, aby do obliczeń konstrukcji stropu przyjmować obciążenie 1200 kg/m2 w przypadku konwencjonalnych regałów półkowych i do 1700 kg/m2 w przypadku regałów jezdnych, jako założenia bezpieczne. Dobierając posadzkę do pomieszczeń, w których będą przechowywane zbiory, należy sprawdzić jej odporność na ściskanie. W przypadku opisanych powyżej obciążeń – wystarczająca powinna być wytrzymałość na ściskanie powyżej 75 lub 80 N/mm2, zmierzona zgodnie z normą PN-EN 13892-2.

Uszczelnienie elementów montowanych w posadzce
W obiektach użyteczności publicznej, takich jak archiwa państwowe, często stosuje się dodatkowe oznakowania poziome na posadzce w postaci metalowych pinezek lub listew prowadzących, ułatwiających orientację i poruszanie się po obiekcie osobom niewidomym i słabowidzącym. Mocowanie tego typu elementów wykonuje się po pełnym utwardzeniu się posadzki żywicznej. W tym celu otwory w miejscach mocowań są nawiercane na sucho, a następnie, po odkurzeniu otworów z pyłu, wprowadza się do nich starannie dobraną do systemu posadzkowego żywicę, i wkręca element mocujący. Ilość żywicy powinna wystarczyć do wypełnienia styku elementu mocującego z posadzką, ale nie powinna wypływać poza mocowanie, a jej nadmiar należy zebrać przed utwardzeniem.

Dodatkowo, w archiwach wyposażonych w regały kompaktowe, w betonowym podłożu montowane są metalowe listwy, po których przesuwane są moduły z dokumentami. W takich sytuacjach również należy pamiętać o dokładnym uszczelnieniu ich styku z posadzką żywiczną.

Niska emisja lotnych związków organicznych
Dobór materiałów wykończeniowych ma znaczenie dla jakości środowiska wewnątrz budynku. Emisje określonych związków mogą wpływać na stan przechowywanych w archiwach historycznych dokumentów. Zazwyczaj w specyfikacjach zwraca się uwagę na to, aby stosowane materiały, takie jak farby czy posadzki, miały niską zawartość ksylenów i metylobenzenów (toluenu). W przypadku posadzek żywicznych warto sprawdzić emisje lotnych związków organicznych, przy uwzględnieniu konkretnych substancji, należy jednak pamiętać o tym, aby badania były przeprowadzone już po utwardzeniu materiału.

Przy projektowaniu systemów posadzkowych i rozwiązań detali do archiwów warto zwrócić się po radę do ekspertów, którzy doradzą optymalne materiały i technologie posadzkowe, biorąc pod uwagę warunki i wymagania użytkowe w konkretnych pomieszczeniach.