---

Jeżeli budujemy nowy dom, to najczęściej zagospodarowanie terenu jest częścią projektu. Architekci uwzględniają w nim wszystkie elementy, które wynikają z przepisów prawa, w tym miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Może on określać szereg zmiennych dotyczących poszczególnych elementów, np. wysokość i rodzaj ogrodzenia, ulokowanie domu względem ulicy lub innych zabudowań, a także udział powierzchni biologicznie czynnej w całej działce. Projektując przestrzeń czy wprowadzając w niej zmiany, zawsze powinniśmy mieć to na uwadze.

---

Faza pierwsza – dobór materiałów

Koncepcja aranżacji terenu wokół domu to początek procesu. Projekt przed realizacją należy uszczegółowić, dobierając odpowiednie materiały budowlane. Wyboru dokonujemy w oparciu o właściwości techniczne i estetyczne. Najczęściej do aranżacji alejek, podjazdu, tarasu i strefy wejściowej używane są kostki i płyty betonowe. Przyjmuje się zasadę, że z tych o grubości poniżej 6 cm budujemy nawierzchnie tarasów czy alejek przeznaczonych do ruchu pieszego. Natomiast z elementów o tej grubości lub grubszych – podjazdy i drogi wewnętrzne. Przeznaczenie produktu opisane jest zawsze w kartach deklaracji użytkowych i warto sprawdzić przed zakupem, czy wybrany produkt będzie odpowiedni dla danej nawierzchni. Drugi ważny wybór to kwestia estetyki – przestrzeń zewnętrzna powinna pasować do domu niczym „druga połówka pomarańczy” i dopełniać aranżację. Każdy styl architektoniczny ma swoje ulubione kolory. Do nowoczesnych budynków z dużymi przeszkleniami, utrzymanych w stonowanych kolorach, świetnie pasują szarości. Bardzo popularne są duże formaty, takie jak Polbruk Magna – jedna z największych betonowych płyt na rynku (100x75 cm i 75x50 cm). Jest dostępna w kolorze nerino, czyli melanżowej szarości oraz w dwóch grubościach 8 i 10 cm. Dzięki temu jest niesłychanie uniwersalna - nadaje się na ścieżkę, taras oraz podjazd. W tej linii dostępne są również lewitujące stopnie schodowe i palisada. Z ich pomocą można stworzyć minimalistyczną i kompleksową aranżację. Dość szerokie zastosowanie ma także płyta Polbruk MultiComplex. Występuje w trzech rozmiarach – 20x40, 40x40 i 40x60 cm i w aż sześciu kolorach – czterech szarościach (grafitowy, nerino, cosmo, adular) i dwóch odcieniach beżu (ivory, latte). Te pierwsze będą świetnie pasować do domu w stylu nowoczesnym, japońskim czy skandynawskim. Z kolei te drugie zastosujemy w aranżacjach klasycznych, śródziemnomorskich czy rustykalnych. Pozostałe elementy galanterii (obrzeża, palisady, pustaki ogrodzeniowe) dobieramy również pod styl domu. Jeśli jest on nowoczesny, to idealnym rozwiązaniem będzie ogrodzenie zbudowane z minimalistycznych pustaków betonowych w kolorach szarym czy grafitowym, takich jak Polbruk Neo. Do tego rodzaju aranżacji będą pasować obrzeża o ascetycznym designie, jak Fem czy L-ka Tigela. Poza zabezpieczeniem granicy nawierzchni można je także wykorzystać do budowy kwietników. W tym zastosowaniu prym wiedzie w szczególności L-ka Tigela, którą można ułożyć na kilka różnych sposobów (donice o różnej wysokości). Reasumując, materiały dobieramy pod kątem zastosowania, estetyki i przyszłej funkcji. Po wyborze, możemy przejść do kolejnej fazy, czyli realizacji projektu.

---

Faza druga – budowa

Aranżację otoczenia domu zwykle zaczyna się po jego wybudowaniu. Najpierw wytyczamy ogrodzenie w terenie i ustalamy, gdzie będą bramy lub furtki. To właśnie w ich kierunku należy wytyczyć alejki i podjazd. Następnie wykonujemy fundament ogrodzenia oraz osadzamy pręty zbrojeniowe. Część z nich, czyli pionowe, będą wyznaczać miejsca budowy słupków w ogrodzeniu. Pamiętajmy, że to właśnie do słupków w przyszłości zamontujemy przęsła, furtki oraz bramę. Na tym etapie poprzestajemy na wyznaczeniu ogólnego zarysu - ogrodzenie zostanie dokończone po ułożeniu nawierzchni. Budowę nawierzchni rozpoczyna się od wytyczenia jej w terenie. Pomocne będą w tym paliki i sznurek, którymi „zaznaczymy” poziom obrzeży i bruku. Później następuje etap właściwych robót. Pierwszą czynnością jest korytowanie – zrywamy warstwę wierzchnią gruntu, a następnie robimy wykop na około 25-50 cm. Usuwamy korzenie i kamienie, a na jego dno sypiemy około 10 cm piasku lub pospółki, które ubijamy maszynowo. Następnie niwelujemy podłoże. Spadki poprzeczne powinny wynosić od 1,5 do 3 proc., a podłużne - 0,5 proc. Ma to zapewnić właściwą pracę nawierzchni w przyszłości, co wpływa na jej trwałość. Kolejny krok to wykonanie podbudowy. Wykonuje się ją z kruszyw naturalnych i łamanych. Jej grubość wynosi zwykle 10-15 cm. Następnie podłoże zagęszczamy zagęszczarką wibracyjną. Na tym etapie warto zająć się również obrzeżami. Są one bardzo ważne, gdyż będą stabilizować nawierzchnię, zapobiegając rozpychaniu jej na boki. Krawężniki osadzamy w fundamencie wykonanym z półsuchego betonu C16/20 ułożonego na warstwie podbudowy. Pomiędzy poszczególnymi elementami należy zachować odległość od 3 do 5 mm.

---

Gdy już osadzimy obrzeża, czas wrócić do nawierzchni. Wykonujemy 4-5 cm podsypkę, zazwyczaj z piasku, którego nie ubijamy, a jedynie wyrównujemy. Aby uzyskać warstwę o większej stabilności, można wymieszać ją z cementem, który zwiąże ziarna piasku pod wpływem wilgoci.  Alternatywą jest drobny grys. Teraz przystępujemy do układania wybranych płyt lub kostek, zaczynając od krawędzi i kontynuując w kierunku środka. Chodzi o to, żeby nie naruszyć wcześniej wyrównanej podsypki. Elementy delikatnie dobijamy młotkiem, aby osadzić je w podsypce. Minimalna odległość, którą musimy zachować pomiędzy płytami lub kostkami, wynosi 3 mm. Taki bufor jest ważny, aby w przyszłości, gdy nawierzchnia będzie pracować, elementy nie nachodziły na siebie. Na tym etapie warto pamiętać również o tzw. zasadzie trzech palet. Polega ona na tym, że przy układaniu nawierzchni, , dobrą praktyką jest mieszanie elementów z co najmniej trzech palet jednocześnie. Związane jest to z tym, iż betonowe kostki brukowe mogą wykazywać niejednolitość w zabarwieniu spowodowaną nieuniknionymi zmianami właściwości surowców.  Po ułożeniu kostek czy płyt przychodzi czas na spoinowanie i zagęszczanie. Spoinowanie polega na wmiataniu piasku w szczeliny pomiędzy elementami, a do zagęszczania niezbędna jest zagęszczarka z płytą wibracyjną, która umożliwi ubicie położonej nawierzchni. Alternatywą dla piasku płukanego jest jego polimerowy odpowiednik, taki jak np.  DR + NextGel.  Po zakończeniu prac przy budowie nawierzchni, możemy dokończyć budowę ogrodzenia.

---

Faza trzecia – utrzymanie 

Aby nawierzchnia wyglądała idealnie trzeba pamiętać o trzech czynnościach - zamiataniu, myciu i impregnacji. Zamiatać należy zawsze, gdy jest to potrzebne. Mycie zaleca się przeprowadzać dwa razy w roku, najlepiej wodą pod ciśnieniem z węża ogrodowego lub myjką ciśnieniową. Po wyschnięciu nawierzchni należy zmieść z niej ewentualny pył lub piasek. Kolejna czynność to impregnacja. Zwykle wykonuje się ją specjalistycznym preparatem po dwóch latach od ułożenia nawierzchni (po tym czasie przestają pojawiać się naturalne wykwity). Kostki lub płyty betonowe impregnujemy raz na trzy-cztery lata. Przed użyciem impregnatu nawierzchnię należy dokładnie umyć i zamieść. Następnie na czystą powierzchnię nakłada się środek za pomocą opryskiwacza ciśnieniowego lub wałka z długim włosiem. Trzeba pamiętać też, że wszelkie zabrudzenia należy usuwać niezwłocznie, a zimą lepiej nie stosować soli (zacieki) i ostrych narzędzi (metalowych, z ostrymi końcówkami).

---

Stworzenie harmonijnej przestrzeni wokół domu to proces wymagający czasu, wiedzy i dbałości o każdy detal. To nie tylko umiejętne dopasowanie koncepcji do lokalnych uwarunkowań czy wybór odpowiednich materiałów. To także precyzyjne wykonanie nawierzchni oraz troska o jej właściwe utrzymanie, dzięki którym cała aranżacja zachowa swoją funkcjonalność i piękno na lata. 

---

---

Polbruk S.A. – to jeden z liderów w produkcji kostki brukowej, płyt betonowych oraz małej architektury w Polsce. Stanowi część międzynarodowego koncernu CRH plc – jednego z kluczowych dystrybutorów materiałów budowlanych na świecie. W ofercie Polbruk znajdują się produkty z segmentów – Kostki i płyty, Architektura oraz rozwiązania przemysłowe, wykorzystywane do budowy placów, deptaków, parkingów i chodników w całej Polsce. Polbruk SA jest laureatem nagrody Superbrands Polska 2020.